Steeds meer kinderen zonder zwemdiploma

Van de kinderen tussen de 6 en 16 jaar had in 2022 zo’n 13 procent geen zwemdiploma. In 2018 ging het nog om 6 procent van deze groep. Dat meldt het sociaal wetenschappelijke Mulier Instituut. Een alarmerend bericht, zeker in een waterrijk land als Nederland. Wij vroegen de gemeenten Zwijndrecht en Hendrik-Ido-Ambacht wat zij er aan doen om zo veel mogelijk kinderen een zwemdiploma te laten behalen.  

Zorgelijke ontwikkeling
Waar er eerst een positieve trend leek te zijn in het aantal kinderen met een zwemdiploma, lijkt deze trend vanaf de coronapandemie de andere kant op te gaan. In 2018 had 6 procent van de kinderen geen zwemdiploma. In 2020 was dit 9 procent. In 2022 had maar liefst 13 procent van de kinderen tussen de 6 en 16 jaar geen zwemdiploma. Volgens het Mulier Instituut heeft een kwart van de kinderen uit de laagste inkomensgroep geen zwemdiploma. In de hooste inkomensgroep is dit maar 2 procent. Uit het onderzoek blijkt, dat kinderen uit gezinnen met een laag inkomen, met een migratieachtergrond en die wonen in sterk stedelijk gebieden, minder vaak een zwemdiploma hebben. Het is dus van groot belang om de kansen voor kinderen uit deze groepen om zwemles te volgen te vergroten.

Verplicht schoolzwemmen afgeschaft
Misschien moet een belangrijke oorzaak van de afname van het aantal kinderen in de lagereschoolleeftijd met een zwemdiploma wel een aantal jaren terug worden gezocht. Met de invoering in 1985 van de Wet op het Basisonderwijs werd schoolzwemmen namelijk niet meer verplicht gesteld. Sindsdien ligt de organisatie en financiering van schoolzwemlessen in handen van scholen en gemeenten, wat in veel gevallen, meestal uit kostenoverwegingen, heeft geleid tot de afschaffing ervan.

Zwemdiploma halen in Zwijndrecht
Naar aanleiding van het onderzoek van het Mulier Instituut heeft de gemeente Zwijndrecht de cijfers voor haar gemeente opgevraagd. Het Mulier Instituut heeft aangegeven dat niet zij niet over regionale of lokale cijfers beschikken. Een woordvoerder van de gemeente vertelt: ”Verplicht schoolzwemmen kent de gemeente Zwijndrecht weliswaar niet, maar relatief veel gezinnen kunnen gebruik maken van een bijdrage van de Stichting Leergeld om de zwemlessen van de kinderen te betalen. Bovendien heeft de gemeente besloten om de 30.000 euro, die door Bouwbedrijf Pellikaan bij de bouw van het nieuwe zwembad De Hoge Devel aan de Stichting Leergeld beschikbaar is gesteld, te besteden aan zwemles voor Zwijndrechtse kinderen in de basisschoolleeftijd. Daardoor kunnen ouders met een inkomen van minder dan 140 % van het wettelijk sociaal minimum hun kinderen zonder al te veel extra kosten in elk geval diploma A laten behalen”. Als een van de weinige scholen uit de omtrek gaan de kinderen van groep 3 van  Kindcentrum de Rank uit Heerjansdam wekelijks naar zwemles. In zwembad ‘De Hoge Devel’ oefenen ze voor diploma A, B of C. De zwemleskosten worden door de ouders, het busvervoer door de school betaald.

Zwemdiploma halen in Ambacht
De gemeente Ambacht heeft geen registratie van de kinderen uit Hendrik-Ido-Ambacht met een zwemdiploma. Zij ziet echter geen reden om te denken dat dit afwijkt van de landelijke trend. “In zijn algemeenheid geldt dat kinderen die zich niet kunnen redden in het water uit gezinnen komen, die zwemlessen moeilijk kunnen betalen of gezinnen waar zwemles niet vanzelfsprekend is, bijvoorbeeld omdat de ouders zelf niet kunnen zwemmen”, aldus een communicatieadviseur van de gemeente. Wethouder Jauharina Oelfke-Ten Seldam laat weten: “Wij vinden het belangrijk dat alle kinderen in Ambacht veilig zijn in en rondom water en daar samen plezier kunnen maken. Daarom zijn wij heel blij dat we nog schoolzwemmen kunnen aanbieden, zodat de kinderen leren zwemmen en hun zwemvaardigheden behouden als ze al een diploma hebben.” Overigens worden er binnen de Ambachtse politiek vraagtekens gezet bij de schoolzwemlessen voor de eerste 3 groepen van het basisonderwijs. “Kunnen deze jonge kinderen echt in 3 jaar het A-diploma behalen?”. Natuurlijk kunnen ook in Ambacht ouders met een laag inkomen een beroep doen op de Stichting Leergeld voor de aanschaf van zwemlessen en het behalen van zwemdiploma’s.

Tekst: Jan O’teur