Komt verplicht schoolzwemmen terug?

De Tweede Kamer wil dat het schoolzwemmen weer terugkeert in het Nederlandse onderwijs. Een Kamermeerderheid stemde onlangs voor een motie, die het kabinet daartoe oproept. Het aantal kinderen zonder zwemdiploma neemt toe, en dat vinden de Kamerleden een ongewenste ontwikkeling. Wat zou het opnieuw invoeren van het verplicht schoolzwemmen betekenen voor de gemeenten Zwijndrecht en Hendrik-Ido-Ambacht?

Ongewenste ontwikkeling
Van de kinderen tussen de 6 en 16 jaar had in 2022 zo’n 13 procent geen zwemdiploma. Een alarmerend bericht, zeker in een waterrijk land als Nederland. Uit onderzoek blijkt, dat vooral kinderen uit gezinnen met een laag inkomen en kinderen met een migratieachtergrond minder vaak een zwemdiploma hebben. Het is dus van groot belang om de mogelijkheden voor kinderen uit deze groepen om zwemles te volgen te vergroten.

Verplicht schoolzwemmen afgeschaft
Een belangrijke oorzaak van het hoge aantal kinderen zonder een zwemdiploma in de lagere schoolleeftijd is de invoering in 1985 van de Wet op het Basisonderwijs. Daarbij werd schoolzwemmen namelijk niet meer verplicht gesteld. Sindsdien ligt de organisatie en financiering van schoolzwemlessen in handen van scholen en gemeenten, wat in veel gevallen, meestal uit kostenoverwegingen, heeft geleid tot de afschaffing ervan.

Herinvoering verplicht schoolzwemmen
Herinvoering van het verplichte schoolzwemmen heeft de volgende voor- en nadelen voor verschillende bij het schoolzwemmen betrokken partijen:
* Meer leerlingen leren zwemmen, vooral uit gezinnen die minder te besteden hebben of gezinnen met een migratieachtergrond;
* De kosten van de zwemlessen komen voor rekening van de rijksoverheid en niet langer voor rekening van ouders, gemeenten en scholen;
* Scholen moeten de zwemlessen inpassen in het lesprogramma. Dat geeft veel gedoe en gaat ten koste van de lestijd;
* Zwembaden zullen beter worden bezocht en kunnen daardoor financieel overeind blijven.

Schoolzwemmen in Ambacht
Wethouder Jauharina Oelfke-Ten Seldam laat weten: “Wij vinden het belangrijk dat alle kinderen in Ambacht veilig zijn in en rondom het water en daar samen plezier kunnen maken. Daarom zijn wij heel blij dat we nog schoolzwemmen kunnen aanbieden, zodat de kinderen leren zwemmen en hun zwemvaardigheden behouden als ze al een diploma hebben”. Voor de gemeente Ambacht zal het landelijk invoeren van verplicht schoolzwemmen alleen maar voordelen met zich mee brengen, want de kosten worden dan niet langer door de gemeente, maar door het Rijk betaald.

Schoolzwemmen in Zwijndrecht
In Zwijndrecht gaan alleen de kinderen van groep 3 van Kindcentrum de Rank uit Heerjansdam wekelijks naar zwemles. De zwemlessen worden door de ouders, het busvervoer door de school betaald. De overige scholen in Zwijndrecht kennen geen schoolzwemlessen. Ouders met een inkomen van minder dan 140 % van het wettelijk sociaal minimum kunnen hun kinderen dank zij een bijdrage van de Stichting Leergeld wel een zwemdiploma laten behalen. In hoeverre daar in de praktijk gebruik van wordt gemaakt is niet duidelijk, want de bijdrage kan ook voor tal van andere schooluitgaven worden gebruikt. Het belangrijkste voordeel van het herinvoeren van schoolzwemmen in Zwijndrecht is dat meer kinderen leren zwemmen. Daarnaast zal ook het aantal bezoekers van het nieuwe zwembad De Hoge Devel toenemen en dat kan het zwembad heel goed gebruiken!.

Wanneer wordt verplicht schoolzwemmen weer ingevoerd?
Veel Kamerleden vinden het herinvoeren van schoolzwemmen een goed idee. Alleen kost het veel geld. Afhankelijk van de hoeveel zwemdiploma’s die kinderen via hun school gaan halen 129 tot 212 miljoen euro per jaar. Daarom moet er nu eerst gekeken worden wie wat gaat betalen. Het kan dus nog wel even duren voordat zwemles weer verplicht wordt op school!

Tekst: Jan O’teur